Terug van vakantie ben je hopelijk uitgerust en heb je mooie herinneringen aan die heerlijke vakantie. Misschien voel je je ook een beetje verdrietig dat de vakantie voorbij is of heb je juist veel zin in de komende periode. Onderaan lees je hoe je het vakantiegevoel nog even vast kunt houden en wat helpt bij een post-vakantie-dip.
Bij veel mensen verschuift het ritme tijdens de vakantie richting later opstaan en naar bed gaan. Wanneer je dan terug bent en weer één of meerdere uren vroeger op moet staan, kan dat aanvoelen als een jetlag, zelfs al was je tijdens je vakantie niet in een andere tijdzone.
Hoe zet je je slaapritme terug naar een vroeger tijdstip?
Gebruik het ochtendlicht
Stel je vlak na het wakker worden bloot aan het ochtendlicht, het liefst buiten. Als dat niet lukt, zoek binnen een raam op waar veel licht binnen valt.
Dim de lichten ’s avonds 2-3 uur voor bedtijd en vermijd het liefst 1,5 uur voor bedtijd licht van beeldschermen. Het gebrek aan licht geeft een signaal aan je hersenen dat het tijd is om te slapen.
Ga niet ineens uren eerder naar bed, maar focus eerst op vroeger opstaan
Duurt het nog een poosje voordat je weer in een vroeger ritme moet komen, dan kan je proberen om stapsgewijs je tijden naar vroeger te verschuiven. Moet je snel weer in je ritme komen, houd dan direct je gewone tijd van opstaan aan. In beide gevallen focus je vooral op het eerder opstaan.
Het lukt meestal niet om van de ene op de andere dag veel eerder in te slapen dan je de afgelopen periode hebt gedaan. Een half uur eerder kan nog wel lukken, maar het heeft geen zin om veel vroeger naar bed te gaan, wanneer je je nog niet slaperig voelt.
Je lichaam heeft wat tijd nodig om weer over te schakelen naar een vroegere slaaptijd. Wanneer je vroeger opstaat – en idealiter gebruik maakt van het ochtendlicht - dan zal je na korte tijd vanzelf ook weer eerder slaperig worden en zal je bedtijd zich vanzelf ‘resetten’.
Wees terughoudend met middelen
Koffie of thee in de ochtend is oké. Vermijd cafeïne vanaf de latere middag. Cafeïne zit, naast koffie, ook in zwarte en groene thee, cola, ice tea en chocola. Niet iedereen is er even gevoelig voor.
Gebruik alcohol niet als slaapmiddel. Alcoholische drankjes kunnen helpen om te ontspannen maar verstoren je slaapkwaliteit waardoor je minder uitgerust wakker wordt. Zeker in een periode waarin je je slaapritme moet aanpassen kan je alcohol 2 – 3 uur voor bedtijd beter vermijden.
Andere tips voor na de vakantie
Heb je last van een post-vakantie dip? Verzet je er niet tegen maar zorg extra goed voor jezelf. Bedenk welke goede gewoontes je eerder hebben geholpen om weer in balans te komen. Denk aan voldoende beweging, tijd buiten in de natuur doorbrengen, misschien mediteren of yoga, sociale contacten, gezond eten, een goede balans tussen rust en actief zijn.
Tijdens een vakantie zijn we vaak meer buiten dan in ons gewone ritme. Misschien kan je het vakantiegevoel nog een beetje langer vasthouden door zo veel mogelijk tijd buiten door te brengen.
Misschien vind je het leuk om foto’s te sorteren en eventueel te delen of een fotoboek voor jezelf te maken. Of om iemand die geïnteresseerd is over je vakantie te vertellen. Zo kan je nog een beetje nagenieten.
Heb je tijdens je vakantie een leuke activiteit opgepakt? Misschien sinds lange tijd weer een boek gelezen, getekend, gesport, de tijd genomen voor iets creatiefs of om nieuwe dingen te ontdekken en uit te proberen? Misschien kan je hier ook een beetje tijd voor maken in je dagelijkse leven?
Misschien voel je je na je vakantie juist energiek en heeft het je nieuwe inzichten of een ander perspectief opgeleverd waar je nu bewust gebruik van kunt maken.
Lees ook:
Hoe pas je na de vakantie je slaapritme aan? Blok&Toine NPO Radio 1
'Hoe slaap je goed in een vreemd bed?' AD artikel
Gratis slaapboekje 'Tijd voor slaap' van Stichting Biowetenschappen en Maatschappij
Heerlijk, vakantie! Maar die jetlag is minder fijn
Ervaringsbericht slapeloosheid en Somnio slaaptherapie in Gezinsgids